Dla Konsumenta: Czemu służy rękojmia?

Od 25 grudnia ubiegłego roku obowiązują nowe przepisy konsumenckie, które wprowadzają nowe pojęcie – rękojmia. W odróżnieniu od gwarancji, jest to ustawowa odpowiedzialność sprzedawcy w sytuacji, gdy rzecz sprzedana ma wadę fizyczną lub prawną. W szczególności wada fizyczna występuje w sytuacji, gdy rzecz:

- nie ma właściwości, które rzecz tego rodzaju powinna mieć ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z okoliczności lub przeznaczenia,

- nie ma właściwości, o których istnieniu sprzedawca zapewnił kupującego,

- nie nadaje się do celu, o którym kupujący poinformował sprzedawcę przy zawarciu umowy, a sprzedawca nie zgłosił zastrzeżenia co do takiego jej przeznaczenia,

- została kupującemu wydana w stanie niezupełnym.

Rzecz sprzedana ma wadę fizyczną także w razie nieprawidłowego jej zamontowania i uruchomienia, jeżeli czynności te zostały wykonane przez sprzedawcę lub osobę trzecią, za którą sprzedawca ponosi odpowiedzialność, albo przez kupującego, który postąpił według instrukcji otrzymanej od sprzedawcy. Wada prawna występuje, gdy rzecz sprzedana stanowi własność osoby trzeciej albo jeżeli jest obciążona prawem osoby trzeciej, a także jeżeli ograniczenie w korzystaniu lub rozporządzaniu rzeczą wynika z decyzji lub orzeczenia właściwego organu. Zgodnie z przepisami art. 556 – 576 kodeksu cywilnego odpowiedzialność za wady fizyczne i prawne spoczywa na sprzedawcy, a jej ograniczenie lub wyłączenie jest niedopuszczalne.

Bezskuteczne są wszelkie informacje typu "po odejściu od kasy reklamacje nie będą uwzględniane, czy "towar przeceniony nie podlega reklamacji", itp. W przypadku wystąpienia wady konsument może według swojego wyboru żądać naprawy lub wymiany, albo złożyć oświadczenie o obniżeniu ceny lub odstąpieniu od umowy. Jeżeli konsument złoży oświadczenie o obniżeniu ceny lub odstąpieniu od umowy, sprzedawca zamiast zwrotu pieniędzy może rzecz naprawić albo wymienić. Wymiana albo naprawa dokonana powinna nastąpić niezwłocznie i bez nadmiernych niedogodności dla konsumenta. Jeżeli rzecz była już wcześniej naprawiana lub wymieniana, sprzedawca nie może odmówić konsumentowi uznania oświadczenia o odstąpieniu lub obniżeniu ceny i ponownie rzecz naprawiać lub wymieniać. W takiej sytuacji zobowiązany jest do zwrotu części (obniżenie ceny) lub całości pieniędzy (odstąpienie od umowy). Uprawnienie do odstąpienia od umowy nie występuje tylko w przypadku, gdy wada rzeczy jest nieistotna. Złożenie reklamacji nakłada na sprzedawcę obowiązek jej rozpatrzenia i ustosunkowania się do żądania konsumenta w terminie 14 dni. Przekroczenie tego terminu oznacza, że sprzedawca uznał żądanie konsumenta za uzasadnione. Uznając reklamację sprzedawca zobowiązany jest wymienić rzecz wadliwą na wolną od wad lub usunąć wadę w rozsądnym czasie bez nadmiernych niedogodności dla konsumenta.

Dodatkowo sprzedawca ponosi koszty dostarczenia rzeczy, ubezpieczenia, robocizny, materiałów oraz ponownego zamontowania i uruchomienia. Sprzedawca odpowiada z tytułu rękojmi przez okres 2 lat od momentu wydania rzeczy, a w przypadku nieruchomości 5 lat.