Turystyka

W powiecie pilskim istnieje dobra baza turystyczna. W samej Pile - w hotelach, motelach, pensjonatach i ośrodkach turystycznych jest ponad 1100 miejsc noclegowych o różnym standardzie. Tyle samo miejsc oferują liczne placówki rozsiane na terenie całego powiatu. Zwiedzanie zabytków i najciekawszych miejsc pod względem krajobrazowym oraz przyrodniczym jest ułatwione, gdyż sieć dróg w powiecie jest dobrze rozwinięta i wszędzie można wygodnie dojechać.

Znakomitą bazą wypadową jest Piła. Miasto posiada bardzo dobrą bazę noclegową i gastronomiczną.  Wśród hoteli wielkością i warunkami wyróżnia się Hotel Gromada – reprezentacyjny budynek w samym centrum miasta, przystosowany do obsługi osób niepełnosprawnych.

Na obrzeżach Piły zaczynają się piękne lasy, w których królują sosny. I wody – czyste, zachęcające do kąpieli, wędkowania, a nawet małego żeglowania. Najwięcej jest ich w kierunku północnym. Niedaleko od centrum miasta znajduje się Zalew Koszycki, największy a zarazem najmłodszy z pilskich akwenów. Powstał on pod koniec lat 70. minionego wieku na miejskich mokradłach, które zostały zalane wodami spiętrzonej rzeki Rudnicy. Niedaleko, po drugiej stronie drogi krajowej nr 10 (Piła – Wałcz), rozpościera się perła pilskiej przyrody – rezerwat „Kuźnik”. Cały ten zakątek Piły jest stworzony do wędrówek pieszych i rowerowych. Kąpielisk natomiast należy szukać nad innymi jeziorami. Najpopularniejsze są Płotki, nad którymi znajdują się największa plaża strzeżona i ośrodki wypoczynkowe. W pobliżu są dwa małe jeziorka – Bagienne i Jeleniowe, a kolejne dwa jeziora – Piaszczyste i Leśne można spotkać za południowo-zachodnimi rogatkami miasta.

Dobre miejsca do wypoczynku spotka się na terenie całego powiatu. Najatrakcyjniejsze turystycznie są okolice: Dobrzycy, Krępska i Tarnowa w gminie Szydłowo, Kaczor, Śmiłowa i Zelgniewa w gminie Kaczory oraz teren całej gminy Łobżenica. W każdym mieście i gminie są hotele, motele lub pensjonaty, w których można posilić się i przenocować.

Znakomitymi miejscami do wypoczynku są gospodarstwa agroturystyczne, które świadczą usługi o wysokim standardzie, a przy tym zachowują swoje pierwotne walory: wiejskość, swojskość i prostotę. Ich dużą zaletą jest także usytuowanie – otoczenie lasów, bliskość wody – które stwarza możliwość prowadzenia różnorodnych form wypoczynku. Standardem są: jazda konna, wędkowanie, rowerowe wycieczki i wodne kąpiele.

Przez najatrakcyjniejsze tereny prowadzą doskonale przygotowane i oznaczone szlaki turystyczne – piesze, rowerowe i konne. Miłośników przyrody zachęcamy do odwiedzenia ścieżek przyrodniczo-dydaktycznych przygotowanych przez leśników: w Nadleśnictwie Kaczory - „Smok” (rowerowa, 20 km), „Dębowa Góra” (rowerowa, 9,5 km) i „Kręta” (rowerowa, 6,5 km) oraz w Nadleśnictwie Zdrojowa Góra – leśna ścieżka edukacyjna przy szkółce leśnej w Dobrzycy. Przemierzając te trasy, można podziwiać bardzo ciekawe miejsca, pomnikowe drzewa oraz oglądać chronione gatunki fauny i flory.

Wielką atrakcją są spływy kajakowe niezwykle malowniczymi rzekami.

Szlaki piesze

1. Rezerwat „Kuźnik” – Dobrzyca – Stara Łubianka – Wiesiółka (25 km)
2. J. Płotki – Piła Kalina – Ujście (19 km)
3. Piła Koszyce – Zabrodzie – Płytnica (18 km)
4. Piła PKP – j. Płotki – Jeziorki – Kaczory (23 km)
5. Piła – g. Dąbrowa – Skrzatusz (13 km)
6. Piła Koszyce (ul. Wałecka) – Rezerwat „Kuźnik” (6 km)
7. Rezerwat „Kuźnik” – Skrzatusz (17 km)
8. Stobno PKP – Motylewo – Piła Kalina – Kaczory – Białośliwie – Krostkowo – Osiek nad Notecią (61 km) /szlak jest fragmentem trasy Międzychód - Bydgoszcz/

Szlaki rowerowe

1. Stobno PKP - Piła – Kaczory – Białośliwie – Krostkowo – Osiek nad Notecią (60 km) - szlak jest fragmentem międzynarodowej trasy „R 1” z Calais (Francja) do Moskwy (Rosja)
2. Stobno PKP - Piła - Skórka (województwo wielkopolskie) (26 km) - szlak jest fragmentem Transwielkopolskiej Trasy Rowerowej Poznań – Szamotuły – Czarnków – Trzcianka – Piła – Okonek
3. Piła Koszyce – Rezerwat „Kuźnik” – Gładyszewo – Dolaszewo – Kotuń – Motylewo – Piła Zamość (38 km)
4. Piła  – Gładyszewo – Skrzatusz (15 km)
5. „Smok” Piła Leszków – zabytkowe cmentarze – Piła Kalina (20 km)
6. Piła – Zelgniewo – Śmiardowo Krajeńskie – Podróżna – Buntowo – Górka Klasztona – Kleszczyna – Złotów (59 km)
7. Piła Koszyce – Czaplino – Tarnowo – Płytnica – Krępsko – nad jez. Wapieńskim do Głubczyna (48,5 km)
8.   Piła Koszyce – Dobrzyca – Paruszka – Dolnik – Głubczyn (22 km)
9. Ługi Ujskie – Piła Motylewo – Ługi Ujskie (13 km)

Szlaki nordic walking (miasto Piła) 

1. Trasa Południowa (9 km)
2. Jezioro Płotki (8 km)
3. Trasa Zachodnia (12 km)
4. Pętla Parkowa (11 km)
5. Trasa Jadwiżyńska (6 km)

Szlaki wodne (kajakowe)

1. Szlak wodny Rurzycy (kajakowy im. Jana Pawła II)

Dużym przeżyciem jest spływ kajakowy szlakiem im. Jana Pawła II, który wiedzie rzeką Rurzycą – przez kilka jezior i malowniczą dolinę. Kardynał Karol Wojtyła przepływał tędy w lipcu 1978 roku, a więc na trzy miesiące przed wyborem na papieża. Wydarzenie to zostało upamiętnione w sposób szczególny – na brzegu jeziora Krąpsko Średnie położono kamień pamiątkowy, a na drzewie umieszczono wielki krzyż. Rzeka Rurzyca odprowadza wody sześciu wąskich, rynnowych jezior. W całości płynie doliną wśród lasów. Na przepłynięcie szlaku, który liczy ok. 25 km potrzeba 2 dni.

2. Szlak wodny Gwdy

Gwda jest atrakcyjnym szlakiem kajakowym, wiodącym przez malowniczy krajobrazowo i atrakcyjny historycznie teren. Niewątpliwą atrakcją jest pozycja przednia niemieckiej linii obronnej tzw. Wału Pomorskiego, która przebiega wzdłuż rzeki. Szlak podzielony jest na części. Część górna należy do szlaku kajakowego zwanego „Pętlą Szczecinecką”. Kolejny odcinek wiedzie wśród łąk i lasów przez Lędyczek, Jastrowie, Piłę i dopływa do Ujścia. Pokonanie całej trasy zajmuje 7-8 dni.

3. Szlak wodny Piławy

Szlak Piławy zaliczany jest do bardzo malowniczych i ciekawych krajobrazowo. Spływy kajakowe są na nim możliwe na całej długości. Na przebycie całego szlaku potrzeba ok. 6 dni. Rzeka o długości 82 km dzieli się na dwie części. W górnym biegu (wypływa z jeziora Komorze na Pojezierzu Drawskim) łączy kilka malowniczych jezior (Rakowo, Brody, Strzeszyn, Kocie, Pile), następnie zmienia kierunek i płynąc na południe wśród wielkich obszarów leśnych wpada do Gwdy w miejscowości Dobrzyca.

4. Szlak wodny rzeką Noteć z Osieka nad Notecią do Ujścia

Można zacząć spływ na Bindudze Kei w Ujściu i płynąć w górę rzeki przez Dolinę Noteci np. do Osieka nad Notecią, a komu sił starczy - znacznie dalej. Szlak ten to część Wielkiej Pętli Wielkopolski.

5. Szlak wodny rzeką Łobżonką z Czyżykowskiego Młyna do Noteci

Łobżonka stanowi malowniczy i atrakcyjny, choć miejscami trudny szlak kajakowy. Rzeka jest dostępna na odcinku 60 km, a na jej pokonanie przeznaczyć należy dwa do trzech dni. Spływ można zacząć już w okolicach Czyżkowskiego Młyna, jednak najczęściej wodowanie kajaków odbywa się przy moście przed Dorotowem (na trasie łączącej Złotów i Sypniewo). Liczyć się trzeba z wieloma przenoskami, rzekę przegradzają pnie drzew spuszczonych przez bobry, na niektórych odcinkach rzeka płynie leniwie, na innych pojawiają się bystrza i konieczność przeciągania kajaków przez kamieniste mielizny.  Występują także duże dobowe wahania stanu wody związane z pracą elektrowni wodnych.

Szlaki konne 

Długość szlaku [km]
Lp.	Kolor szlaku	Krajenka	Szydłowo	Piła	Ujście	Trzcianka	Razem	Uwagi
1	Pomarańczowy	13,1	29	2,5	4	6	54,6	Szlak o charakterze szlaku regionalnego łączący wszystkie pozostałe szlaki
2	Żółty (obręb leśny Skórka)	12,75					12,75
3	Czerwony (obręb leśny Skórka)	1,5					1,5
4	Niebieski (obręb leśny Skórka)	6,55					6,55
5	Zielony (obręb leśny Skórka	4,5					4,5
6	Czerwony (obręb leśny Zdrojowa Góra)		5,2	3,9			9,1
7	Niebieski (obręb leśny Zdrojowa Góra)		4,1	1			5,1
8	Czerwony (obręb leśny Piła)			5,1		5,6	10,7
9	Niebieski (obręb leśny Piła)			4,3			4,3
10	Zielony (obręb leśny Piła)			0,8	3,5		4,3
11	Czarny (obręb leśny Piła)			1,4			1,4
	Ogółem:	38,4	38,3	19	7,5	11,6	114,8

 
 
 


Ścieżki dydaktyczne:

1. Leśna dydaktyczna ścieżka rowerowa "Dębowa Góra"

Leśna dydaktyczna ścieżka rowerowa „Dębowa Góra” koło Osieka nad Notecią i Wyrzyska prowadzi przez lasy Leśnictwa Zielonagóra Nadleśnictwa Kaczory. Przy Leśniczówce Zielonagóra w Polanowie do dyspozycji odwiedzających jest miejsce postoju pojazdów. Ścieżka wiedzie przez piękne drzewostany Leśnictwa Zielonagóra, działalności lądolodu w okresie ostatniego zlodowacenia. Okolica obfituje w urokliwe miejsca i zachwyca o każdej porze roku. Panorama Doliny Noteci widoczna zimą z najwyższych punktów trasy zapiera dech w piersiach. Wzdłuż ścieżki umieszczono oznakowanie informujące o kierunku poruszania się i odległościach w formie piktogramów. Kolorami wyróżniono poszczególne trasy: główny szlak długości 9,2 km oznaczono kolorem żółtym, z którego przewidziano zjazd trasą zieloną (długość pętli zielonej – 3,4 km), lub trasą niebieską (pętla żółta – dł. 5,5 km). Wprawnym rowerzystom polecamy przedłużenie trasy o szlak czerwony (łącznie długość trasy wraz z częścią czerwoną wyniesie 14,4 km). Oprócz tego w rezerwacie przyrody Zielona Góra udostępniona jest dla ruchu pieszego i rowerowego droga leśna. Leśna dydaktyczna ścieżka rowerowa Dębowa Góra jest dostępna dla każdego typu roweru, jednak najlepiej mierzyć się z utrudnieniami na niej rowerem górskim. Na trasie umieszczono tablice edukacyjne, których treść przybliża tematykę: nasiennictwa i selekcji drzew, ochrony przyrody na terenie Nadleśnictwa Kaczory, rezerwatu przyrody Zielona Góra, Dębowej Góry, najwyższego wzniesienia na morenie czołowej, użytków ekologicznych, znalezisk archeologicznych w lasach Nadleśnictwa Kaczory. Trasa jest wymagająca, prowadzi drogami leśnymi, obfituje w przewyższenia, dlatego przewidziano miejsca odpoczynku wyposażone w trzy wiaty z ławostołami i stojakami na rowery. Pierwsza z wiat umieszczona jest na początku i równocześnie końcu ścieżki, druga wyżej, przy rezerwacie przyrody Zielona Góra, a trzecia na wzniesieniu Dębowa Góra, w najwyższym punkcie ścieżki. Leśna dydaktyczna ścieżka rowerowa Dębowa Góra znajduje się w pobliżu Międzynarodowego Szlaku Rowerowego R1 z Calais we Francji do Petersburga w Rosji. 

2. Leśna dydaktyczna ścieżka rowerowa Smok

Leśna dydaktyczna ścieżka rowerowa "Smok" prowadzi przez drzewostany leśnictw Kalina i Garncarska Góra. Przeplatają się na niej wątki: historyczny, ukazujący pamiątki z okresu I i II wojny światowej takie jak: cmentarze w przybliżają również zagadnienia dotyczące gospodarki leśnej. Na ścieżce umieszczono też informacje dotyczące nietypowego zjawiska hydrologicznego związanego z tworzeniem się okresowej rzeki i okresowego zbiornika pomiędzy miejscowościami Kaczory i dzielnicą Piły Kaliną, bowiem efemeryczne zjawiska z nimi związane raz na jakiś czas stają się ogólnokrajową atrakcją ściągającą turystów z całej Polski. Leśna Dydaktyczna Ścieżka Rowerowa "Smok" została zmodernizowana w ramach projektu "Eko-Edukacja w Powiecie Pilskim", dofinansowanego ze środków Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020. Nieco ponad 20-kilometrowa trasa wiedzie przez urozmaicony teren i raczej wymaga wykorzystania roweru górskiego, ponieważ niektóre odcinki prowadzą po piaszczystych leśnych drogach, nie brakuje również podjazdów. Wzdłuż ścieżki turysta ma 4
do pokonania trzy pętle: "Pętla bunkry" z pozostałościami umocnień "Twierdzy Piła" z okresu II wojny światowej, "Pętla kaprala Piotra Konieczki upamiętniająca postać bohatera", oraz "Pętla przy Drodze Królewskiej", zaś pod koniec trasy w Pile-Kalinie przy szosie Piła-Byszki nad Gwdą znajduje się polana z dwiema przestronnymi wiatami, miejscem na ognisko i... Smokiem. W niewielkiej odległości znajduje się wiata edukacyjna z miejscem na ognisko – Ośrodek Edukacji Leśnej Kalinka, gdzie dzieci i młodzież mogą przyjeżdżać w ramach „zielonych lekcji”.



3. Leśna dydaktyczna ścieżka rowerowa Kręta

Ścieżka "Kręta" ma długość 6,5 km, w sam raz na wyprawę rowerową dla średnio zaawansowanego turysty. Najlepiej poradzi sobie rower terenowy, miejscami trzeba pokonać podjazd lub trudny odcinek leśnej drogi, lecz trasa nie należy do bardzo wymagających. Można też pokonać ją pieszo. Początek ścieżki znajduje się w miejscowości Białośliwie, przy ulicy Strzeleckiej, w miejscu, gdzie szosa krzyżuje się z torowiskiem kolejki. Biegnie drogą leśną wzdłuż torów do przystanku kolejki Kocik Młyn. Następnie porzuca szlak kolejki przy gospodarstwie rybackim na Kociku, by skręcić na zachód, przeciąć tory i strugę Białośliwkę i poprowadzić do szerokiej drogi leśnej wiodącej do dawnej leśniczówki. Przed leśniczówką jednak skręcamy z drogi w lewo, by wrócić nad brzeg strugi. Jej nurt poprowadzi nas ku punktowi, z którego wyszliśmy, ścieżka bowiem zamyka się w pętlę. Leśna dydaktyczna ścieżka rowerowa "Kręta" została zmodernizowana w ramach projektu "Eko-Edukacja w Powiecie Pilskim", dofinansowanego ze środków Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020. Tematyka ujęta na dziesięciu tablicach rozmieszczonych wzdłuż niej to: historia i funkcjonowanie zabytkowej kolejki wąskotorowej o prześwicie 600 mm, znajdującej się pod opieką Towarzystwa Wyrzyska Kolejka Powiatowa, poruszone są tematy dotyczące gospodarki leśnej: ochrony i hodowli lasu, nasiennictwa i selekcji leśnej, a także ochrony przyrody i ciekawych zjawisk geologicznych. Na trasie na wysokości przystanku kolejki przy Kociku znajduje się leśna wiata turystyczna wyposażona w ławostoły, gdzie można odpocząć i schronić się w czasie złej pogody, a która dogodnie umieszczona
jest w połowie drogi. Towarzystwo Wyrzyska Kolejka Powiatowa oferuje przejazdy dla turystów, a kolejka wąskotorowa jest niewątpliwą atrakcją regionu. Drzewostany, po których wiedzie ścieżka, pozwolą zaobserwować: pasy lasu wilgotnego nad Białośliwką, fragmenty grądów z majestatycznymi dębami, młodnik jodłowy, wyłączone drzewostany nasienne dębowy i modrzewiowy, ciekawych mieszkańców lasu, związanych także ze śródleśnymi polanami, czy strugą Białośliwką, piękne widoki i urozmaiconą rzeźbę terenu, powstałą w wyniku działalności lądolodu w czasie ostatniego zlodowacenia. Warto się tu wybrać o każdej porze roku, lecz wtajemniczeni twierdzą, że niesamowitych wrażeń dostarczają grądy w wiosennej szacie, gdy przed
rozwojem liści na drzewach na dnie lasu pojawiają się piękne kwietne kobierce, a na trasie kolejki wąskotorowej biegnącej dalej do Nieżychowa sady Doliny Noteci toną w białych kwiatach.



4. Ścieżka dydaktyczna piesza wokół jeziora Kopcze

Krótka, ok. 5 km trasa piesza wokół rynnowego jeziora Kopcze, jest odpowiedzią na zapotrzebowanie mieszkańców, którzy od wielu dziesięcioleci traktowali teren wokół jeziora jako ulubione miejsce spacerów. Ścieżka wokół Kopcza została utworzona w ramach projektu "Eko-Edukacja w Powiecie Pilskim", dofinansowanego ze środków Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020. Łatwa trasa, okrążająca jezioro polodowcowe, wyposażona jest w tablice edukacyjne. Ukryte w głębokiej niecce rynnowe jezioro, urozmaicony teren, wielogatunkowy i różnowiekowy drzewostan, zachęcają do spacerów. Mieszkańcy Kaczor, znający od lat lasy wokół swojego miasta, wiedzą, gdzie po drodze można spotkać bociana czarnego, gdzie usłyszy się głos puszczyka, a przyjezdnym spotkania z mieszkańcami lasu ułatwiają informacje zamieszczone na tablicach dydaktycznych. Dodatkowo dzięki tablicom dostępna jest dla wszystkich dawka informacji na temat prowadzonej tu gospodarki leśnej. Udogodnieniem jest przestronna leśna wiata oraz obszerne miejsce postoju pojazdów, z których korzystają spacerowicze, wędkarze, amatorzy różnego rodzaju rekreacji i sportu, oraz survivalu i bushcraftu, ścieżka przylega bowiem do wyznaczonego na terenie nadleśnictwa obszaru „Zanocuj w lesie”.

SPRAWDŹ na MAPIE TURYSTYCZNEJ POWIATU PILSKIEGO przebieg tras rowerowych, pieszych i wodnych - zobacz TUTAJ

PRODUKT TURYSTYCZNY POWIATU PILSKIEGO

Wyrzyska Kolejka Powiatowa w Białośliwiu

Budowę wąskotorowej sieci kolejowej w okolicach Wyrzyska i Białośliwia zlecili okoliczni właściciele ziemscy w 1893 roku. Tę nowinkę techniczną zobaczyli cztery lata wcześniej na Światowej Wystawie Techniki w Paryżu. Torowiska dla kolei o rozstawie szyn zaledwie 600 mm można było budować w niemal każdym terenie. Polscy ziemianie założyli spółkę o nazwie Wyrzyskie Kolejki Powiatowe (wtedy okoliczne miasta zajmowały teren powiatu wyrzyskiego). To tłumaczy, dlaczego kolej ma w nazwie „wyrzyska”.

Nowa sieć kolejowa była największą spośród podobnych inwestycji na ziemiach polskich. Trasę poprowadzono tak, by mogła obsługiwać majątki podległe udziałowcom i ich manufaktury. Pociągi jeździły z Białośliwia przez Kocik-Młyn, Nieżychowo, Jeziorki, Czajcze, Kijaszkowo, Kruszki i Szczerbin do Łobżenicy. Trasa z kilkoma odgałęzieniami miała łączną długość ponad 150 km!

Do dzisiaj zachowało się kilka torowisk, przejazdy turystyczne odbywają się na odrestaurowanej trasie liczącej 20 km.

Dziś Kolejka stanowi produkt turystyczny Powiatu Pilskiego.