Na mocy porozumienia z 15 stycznia 2016r. Powiat Pilski przejął od Wojewody Wielkopolskiego obowiązek wykonania prac na jenieckim cmentarzu wojennym z I wojny światowej w Pile – Leszkowie w zakresie gospodarki drzewostanem, które prowadzone są w ramach programu rewaloryzacji cmentarza.
Zakres robót wykonywanych na cmentarzu, na mocy tego porozumienia, obejmuje: zabezpieczenie drzew wraz z korzeniami wyznaczonych do pozostawienia, oznaczenie drzew, krzewów i podrostu do usunięcia, zabezpieczenie terenu wykonywania prac w drzewostanie, ścinanie wyznaczonych drzew, karczowanie krzewów i grup podrostów oraz oczyszczenie terenu po wykarczowaniu i uprzątnięcie go pod nasadzenia.
Prace prowadzone są zgodnie z przedstawioną przez Wojewodę Wielkopolskiego „Inwentaryzacją zieleni wraz z gospodarką drzewostanem i projektem nasadzeń” będącą częścią „Projektu rewaloryzacji zabytkowego jenieckiego wojennego cmentarza z I wojny światowej w Pile – Leszkowie obejmującego wszystkie elementy składowe cmentarza oraz projekt lapidarium”. Zgodnie z tym projektem z terenu cmentarza usuniętych zostało 350 drzew, 369m2 krzewów i 0,06 ha podrostu. Na usunięcie drzew zgodę wydał Wielkopolski Wojewódzki Konserwator Zabytków.
W związku z tym, iż prace prowadzone są na obiekcie wpisanym do rejestru zabytków, Powiat Pilski w umowie z wykonawcą zastrzegł, aby osoba odpowiedzialna za kierowanie i nadzór nad pracami posiadała kwalifikacje określone w art. 37b ust. 1 ustawy z dnia 23 lipca 2003r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Zgodnie z umową wykonawca ponosi też pełną odpowiedzialność, w tym również finansową, m.in. za właściwe zabezpieczanie drzew sąsiednich, pomników i innych elementów znajdujących się na cmentarzu, przed uszkodzeniem lub zniszczeniem.
Po informacjach związanych ze zniszczeniami na cmentarzu w Leszkowie Starosta Pilski wszczął postępowanie wyjaśniające. W związku z tym 29 i 30 marca br. pracownicy Starostwa Powiatowego w Pile wizytowali teren robót, 30 marca br. również w obecności kierownika delegatury w Pile Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Poznaniu. Zważywszy na zakres prowadzonych prac nie stwierdzono celowego lub świadomego niszczenia, a tym bardziej profanacji, elementów cmentarnych. Te z nich, które uległy przypadkowemu uszkodzeniu zostaną poddane renowacji. Mając na uwadze fakt, że wyrównywanie terenu cmentarza oraz zakładanie trawników na całej jego powierzchni zaplanowane jest w jednym z kolejnych etapów rewaloryzacji, wykonywanie tych prac obecnie byłoby przedwczesne.
Kolejne etapy rewaloryzacji zakładają remont alejek cmentarnych, nowe nasadzenia zieleni, renowację i konserwację nagrobków i pomników oraz budowę lapidarium. Są to prace, które będą wykonywane etapowo, w zależności od funduszy, którymi dysponować będzie Urząd Wojewódzki z Poznaniu.
Agnieszka Matusiak